Wat is Disfunctionele ademhaling?
Disfunctioneel ademen betekent letterlijk verkeerd ademen. De ademhaling past niet meer bij de activiteit die je op dat moment doet. Zo kan het zijn dat je een onregelmatige ademhaling hebt, overmatig moet zuchten, adempauzes ervaart of dat de ademhaling voornamelijk in de borst plaats vindt.
Dit laatste past ook goed bij hyperventilatie. Hyperventilatie is een onderdeel van het dysfunctioneel ademhalen. Hyper = te snel, ventilatie= ademhalen, het wil dus zeggen dat je te snel ademt voor de activiteit die je op dat moment doet. Vaak ontstaat dit door angst en/of stress. Wanneer een adempatroon voor langere tijd verstoord is kan dit leiden tot aanzienlijke en langdurige klachten.
Bij acute hyperventilatie verlies je de controle over je ademhaling. Vaak raak je hierdoor extra gespannen of zelfs in paniek. Dit verergert op dat moment de klachten, waardoor je soms het idee hebt niet genoeg zuurstof binnen te krijgen, druk op je borst ervaart en vaak een angstig gevoel krijgt. Op het moment dat je hyperventileert ontstaat er een disbalans in het O2 en Co2 gehalte in je bloed. Door in een zakje te ademen kan je het O2 en Co2 gehalte weer terug in balans brengen.
Hyperventilatie kan ook chronisch zijn. Bij deze vorm van ademhalen heb je vaak niet bewust door dat je adempatroon verstoord is. Je ademt voor een langere periode te vaak in een minuut waardoor er net als bij acute hyperventilatie een disbalans ontstaat tussen de O2 en Co2 in je bloed. Vaak ontstaat deze verstoring in het adempatroon door een langere tijd onder spanning of stress te staan, waardoor je lichaam te vaak in een parate toestand verkeerd en het stress-systeem in het lichaam geactiveerd blijft.
Klachten die passen bij dysfunctioneel ademen:
- Duizelingen
- Een hoge en/of snellere ademhaling
- Ademnood
- Tintelingen in vingers of rond de mond
- Wazig zien
- Benauwd gevoel op de borst of keel
- Het gevoel dat je niet diep kan ademen
- Hartkloppingen
- Opgeblazen buik
- Vermoeidheid
- Spijsverteringsklachten
- Depressie
- Angst/ paniek
Behandelingen
De behandeling is gericht op:
- Educatie over verschillende manieren en locaties van ademen passend bij verschillende activiteiten.
- Bewustwording van de eigen ademhaling.
- Ontspanning
- Het leren beïnvloeden van de eigen ademhaling in verschillende posities (liggen, zitten, staan, sporten)
- Het activeren van de ademhalingsspieren
- Het opsporen van factoren die het ademhalingspatroon beïnvloeden.